Việc hiểu biết và làm chủ các dịch vụ điện toán đám mây là chìa khóa quan trọng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực, thúc đẩy sự đổi mới và cải thiện hiệu suất làm việc.

Điện toán đám mây, với 03 mô hình dịch vụ nổi bật là IaaS (Infrastructure as a Service), PaaS (Platform as a Service) và SaaS (Software as a Service), mở ra những cơ hội mới và mang lại lợi ích đáng kể cho người dùng. Tuy nhiên, việc lựa chọn và sử dụng hiệu quả các dịch vụ này đòi hỏi một kiến thức sâu rộng.

Bài viết của Renova Cloud sẽ là cẩm nang toàn diện, cung cấp kiến thức chi tiết về IaaS, PaaS và SaaS – giúp bạn không chỉ hiểu rõ mỗi mô hình, mà còn biết cách làm chủ công nghệ này để tận dụng tối đa sức mạnh của điện toán đám mây.

Định nghĩa về IaaS, PaaS, SaaS là gì?

IaaS, PaaS, và SaaS là ba mô hình cung cấp dịch vụ chính trong điện toán đám mây, mỗi mô hình có đặc điểm và ứng dụng riêng biệt. Trước khi đi sâu tìm hiểu về các đặc điểm và sự khác biệt của IaaS, PaaS, SaaS – chúng ta hãy cùng xem qua định nghĩa nhanh của từng dịch vụ dưới đây:

1. IaaS (Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ)

IaaS cung cấp cho doanh nghiệp tài nguyên cơ sở hạ tầng theo nhu cầu thông qua nền tảng đám mây như: lưu trữ, điện toán hay kết nối mạng… Khách hàng không phải quản lý, bảo trì hoặc cập nhật cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu của mình – nhưng phải chịu trách nhiệm về hệ điều hành, phần mềm trung gian, máy ảo cũng như mọi ứng dụng hoặc dữ liệu khác.

2. PaaS (Nền tảng dưới dạng dịch vụ)

PaaS cung cấp và quản lý tất cả tài nguyên phần cứng và phần mềm để phát triển ứng dụng thông qua đám mây. Các nhà phát triển và đội ngũ IT có thể sử dụng PaaS để phát triển, chạy và quản lý ứng dụng mà không cần xây dựng và bảo trì cơ sở hạ tầng hoặc nền tảng.

Lưu ý: Khách hàng phải tự viết mã và quản lý dữ liệu, ứng dụng của mình. Tuy nhiên, môi trường để xây dựng và triển khai ứng dụng do nhà cung cấp dịch vụ đám mây quản lý và duy trì.

3. SaaS (Phần mềm dưới dạng dịch vụ)

SaaS cung cấp toàn bộ kho ứng dụng dựa trên đám mây mà khách hàng có thể truy cập và sử dụng bất kỳ lúc nào. Các sản phẩm SaaS được nhà cung cấp dịch vụ quản lý hoàn toàn và sẵn sàng sử dụng, bao gồm tất cả các bản cập nhật, sửa lỗi và bảo trì tổng thể. 

Hầu hết các ứng dụng SaaS đều được truy cập trực tiếp thông qua trình duyệt web, điều đó có nghĩa là khách hàng không phải tải xuống hoặc cài đặt bất kỳ thứ gì trên thiết bị của họ. 

>> Có thể bạn quan tâm: Amazon Web Services là gì? Tổng quan từ A-Z về AWS trong 5P

IaaS, PaaS, SaaS: Sự khác biệt là gì?

Sau khi nắm rõ định nghĩa về IaaS, PaaS, SaaS là gì, bạn có thể thấy rằng mỗi mô hình cung cấp một giải pháp phù hợp để quản lý trung tâm dữ liệu tại chỗ theo từng nhu cầu của khách hàng. 

Mặc dù IaaS, PaaS và SaaS đều là những dịch vụ điện toán đám mây (xây dựng, tạo và lưu trữ dữ liệu qua đám mây), tuy nhiên từng loại hình vẫn có sự khác biệt rõ rệt như sau: 

1. IaaS (Infrastructure as a Service)

1.1 Iaas được phân phối như thế nào?

IaaS cung cấp cơ sở hạ tầng điện toán đám mây linh hoạt, bao gồm: máy chủ, hệ điều hành, mạng và lưu trữ thông qua công nghệ ảo hóa. Khách hàng có thể truy cập những dịch vụ này bằng API hoặc bảng điều khiển hoặc API, và quản lý toàn bộ cơ sở hạ tầng.

Ngoài ra, IaaS cung cấp cho khách hàng các giải pháp lưu trữ linh hoạt và hiệu quả mà không cần quản lý trực tiếp phần cứng. Khách hàng có toàn quyền truy cập vào server và kho lưu trữ, nhưng tất cả được quản lý từ xa bởi nhà cung cấp qua dịch vụ cloud, giúp giảm thiểu chi phí về bảo trì phần cứng. 

Tuy nhiên, khách hàng phải tự quản lý ứng dụng, môi trường vận hành, hệ điều hành, phần mềm trung gian và dữ liệu của mình. Trong khi đó, nhà cung cấp IaaS sẽ có trách nhiệm quản lý cơ sở hạ tầng cơ bản như server, ổ đĩa, mạng, ảo hóa và lưu trữ. Một số nhà cung cấp còn cung cấp thêm cả dịch vụ Cơ sở dữ liệu.

1.2 Các đặc điểm của IaaS

IaaS có một số đặc điểm quan trọng như sau:

  • Cung cấp các tài nguyên dưới dạng dịch vụ.
  • Khả năng mở rộng cao.
  • Tính năng thanh toán theo mức độ sử dụng.
  • Hỗ trợ đa người dùng trên cùng một hệ thống phần cứng.
  • Khách hàng có toàn quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng của mình.

2. PaaS (Platform as a Service)

2.1 PaaS được phân phối thế nào?

PaaS giúp các nhà phát triển tập trung vào việc xây dựng các phần mềm/ứng dụng mà không lo lắng về quản lý cơ sở hạ tầng. Tất cả máy chủ, mạng và lưu trữ sẽ được quản lý bởi nhà cung cấp thứ 3 hoặc chính doanh nghiệp.

Các ứng dụng sau khi hoàn thành có thể tích hợp vào SaaS và các phần mềm đặc biệt khác. Những tầng trung gian hay ứng dụng có tính khả dụng cao và có thể mở rộng linh hoạt, khi chúng có các đặc điểm của dịch vụ đám mây.

2.2 Các đặc điểm PaaS

PaaS có một số đặc điểm quan trọng như sau:

  • Được xây dựng trên nền tảng công nghệ ảo hóa tiên tiến, doanh nghiệp có thể mở rộng hoặc thu hẹp tài nguyên sử dụng phù hợp với quy mô hoạt động của mình.
  • Cung cấp nhiều dịch vụ để tự do phát triển, thử nghiệm và triển khai ứng dụng.
  • Các dịch vụ web và cơ sở dữ liệu tích hợp sẵn sàng.
  • Hỗ trợ nhiều người dùng truy cập một ứng dụng cùng lúc.

3. SaaS (Software as a Service)

3.1 Phân phối SaaS

Các mô hình SaaS được phân phối dựa trên trên nền tảng web, nên đội ngũ IT không cần tải về và cài đặt các ứng dụng trên từng máy tính. Thay vào đó, các nhà cung cấp dịch vụ sẽ quản lý tất cả vấn đề liên quan đến máy chủ, lưu trữ và dữ liệu. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung vào mục tiêu chính của mình mà không lo lắng về vấn đề hạ tầng IT.

3.2 Các đặc điểm của SaaS

SaaS có một số đặc điểm quan trọng như sau:

  • Quản lý và lưu trữ dữ liệu trên máy chủ từ xa.
  • Khả năng truy cập linh hoạt qua internet.
  • Người dùng không cần lo lắng về việc bảo trì phần cứng và cập nhật phần mềm.

IaaS, PaaS, SaaS: Dịch vụ nào phù hợp với doanh nghiệp bạn?

Sau khi tìm hiểu rõ những điểm khác biệt giữa IaaS, PaaS, SaaS là gì – bạn sẽ cần thêm nhiều thông tin hơn trước khi đưa ra quyết định. Việc lựa chọn giữa 3 loại dịch vụ này sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và mục tiêu cụ thể của doanh nghiệp. Dưới đây là một số yếu tố để xem xét:

1. IaaS

1.1 Ưu điểm

  • Mức độ kiểm soát cao nhất đối với cơ sở hạ tầng.
  • Khả năng mở rộng theo yêu cầu.
  • Không có điểm lỗi nào, độ tin cậy cao hơn.
  • Giảm chi phí trả trước, doanh nghiệp chỉ thanh toán cho những gì sử dụng.
  • Độ trễ thấp.
  • Tăng tốc phát triển sản phẩm và thời gian đưa ra thị trường.

1.2 Nhược điểm

  • Khách hàng phải chịu trách nhiệm về bảo mật và phục hồi dữ liệu của mình.
  • Yêu cầu cấu hình và bảo trì.
  • Khó khăn trong việc bảo mật các ứng dụng cũ trên cơ sở hạ tầng dựa trên đám mây.

1.3 Khi nào nên dùng IaaS?

  • IaaS sẽ phù hợp nhất với các công ty nhỏ hay startup, vì bạn không tốn quá nhiều thời gian hoặc chi phí để tạo phần cứng và phần mềm.
  • Ngoài ra, IaaS cũng là giải pháp tuyệt vời cho các tổ chức lớn muốn đầu tư vào những gì thực sự cần thiết, và toàn quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng và các ứng dụng của mình 
  • Đối với những công ty muốn mở rộng quy mô, IaaS cũng là lựa chọn chọn tuyệt vời vì không cần lo lắng về việc thay thế hoặc nâng cấp phần cứng/phần mềm.

2. Paas

2.1 Ưu điểm

PaaS được nhiều nhà phát triển lựa chọn vì chi phí thấp và khả năng hỗ trợ làm việc nhóm một cách dễ dàng. So với việc xây dựng ứng dụng trên ổ đĩa cục bộ và sau đó thử nghiệm trực tuyến, việc này có thể phức tạp và tốn nhiều thời gian hơn. PaaS cho phép nhà phát triển xây dựng và triển khai ứng dụng trên cùng một nền tảng nhanh chóng và hiệu quả.

Ngoài ra:

  • Truy cập ngay vào nền tảng phát triển hoàn chỉnh, dễ sử dụng
  • Nhà cung cấp dịch vụ đám mây chịu trách nhiệm bảo trì và bảo mật cơ sở hạ tầng 
  • Có sẵn trên mọi thiết bị được kết nối internet.
  • Khả năng mở rộng theo yêu cầu.

2.2 Nhược điểm

Khách hàng chỉ có thể kiểm soát những ứng dụng, phần mềm đã được xây dựng trên nền tảng. Nếu xảy ra sự cố ngừng hoạt động hoặc với hệ điều hành, phần cứng – phần mềm cũng sẽ bị ngừng hoạt động.

Ngoài ra:

  • Khách hàng chỉ được kiểm soát mã của ứng dụng chứ không phải toàn bộ cơ sở hạ tầng.
  • Các nhà cung cấp dịch vụ sẽ lưu trữ dữ liệu của bạn, có thể ảnh hưởng đến tính năng bảo mật cho người dùng ứng dụng. 
  • PaaS có thể giới hạn các điều khoản dịch vụ mà bạn có thể thực hiện.

2.3 Khi nào nên sử dụng PaaS?

  • PaaS sẽ là lựa chọn lý tưởng trong trường hợp có nhiều nhà phát triển làm việc trên cùng một dự án hoặc với các nhà cung cấp khác, vì tính linh hoạt và tốc độ tuyệt vời cho toàn bộ quy trình làm việc.
  • PaaS cũng phù hợp với những ai muốn tạo các ứng dụng tùy chỉnh của riêng mình. Dịch vụ này không chỉ tối ưu chi phí, mà còn giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn khi bạn cần phát triển hoặc triển khai một ứng dụng nhanh chóng.

3. SaaS

3.1 Ưu điểm

Điểm cộng lớn nhất khi sử dụng dịch vụ SaaS là tính linh hoạt, dễ dàng thiết lập và sử dụng. Bạn chỉ cần truy cập vào các ứng dụng trên nền tảng đám mây, đăng nhập và có thể bắt đầu ngay. 

Ngoài ra:

  • Không cần lo lắng về vấn đề quản lý, nâng cấp phần mềm hay bảo trì sản phẩm SaaS.
  • SaaS không truy cập hay sử dụng bất kỳ tài nguyên cục bộ nào của khách hàng như dung lượng trên máy chủ vật lý (nếu có).
  • Phần mềm có thể truy cập được qua mọi thiết bị được kết nối internet.

3.2 Nhược điểm

SaaS với khả năng dễ sử dụng các công cụ cũng là nhược điểm lớn. Vì bạn không có quyền kiểm soát toàn bộ cơ sở hạ tầng đám mây, nếu nhà cung cấp dịch vụ gặp sự cố về phần mềm ngừng hoạt động thì bạn cũng chịu ảnh hưởng. Điều này có thể khiến trang web của bạn ngừng hoạt động, ảnh hưởng đáng kể đến quy trình kinh doanh. 

Ngoài ra:

  • Các công cụ SaaS có thể không tương thích với các công cụ và phần cứng khác đang được sử dụng tại doanh nghiệp của bạn.
  • Việc tích hợp thường tùy thuộc vào nhà cung cấp nên bạn không thể “vá” một phần tích hợp.
  • Bạn phụ thuộc vào các biện pháp bảo mật của công ty SaaS — nếu xảy ra rò rỉ, tất cả dữ liệu của bạn có thể bị lộ.

3.3 Khi nào sử dụng SaaS?

  • SaaS sẽ cực kỳ phù hợp đối với các dự án ngắn hạn, cần sự hợp tác từ các bên liên quan.
  • Các công ty nhỏ hay startup cần giảm thiểu nhân sự và thời gian cho các sự cố về phần mềm/máy chủ, để triển khai dịch vụ thương mại điện tử nhanh chóng.
  • Cho các ứng dụng cần truy cập từ web và mobile.
  • Ít hoặc không có tùy chỉnh.

Mỗi mô hình dịch vụ đám mây sẽ có những ưu điểm riêng biệt, phù hợp với từng nhu cầu của doanh nghiệp. Để lựa chọn dịch vụ phù hợp, điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ sự khác biệt giữa IaaS, PaaS, SaaS là gì.

Cho dù bạn cần một giải pháp lưu trữ dựa trên đám mây, một nền tảng để phát triển các ứng dụng tùy chỉnh, hoặc muốn toàn quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng mà không cần phải quản lý các thành phần vật lý – luôn có một dịch vụ đám mây phù hợp với nhu cầu của bạn.

Dù bạn chọn IaaS, PaaS hay SaaS, việc di chuyển lên đám mây không chỉ là một xu hướng mà còn là tương lai của các mô hình kinh doanh và công nghệ, đồng thời là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển của mọi doanh nghiệp ngày nay.

Hy vọng Renova Cloud đã cung cấp những thông tin thực sự hữu ích mà bạn đang tìm kiếm. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp chi tiết hơn – vui lòng liên hệ ngay, đội ngũ nhân viên luôn sẵn sàng hỗ trợ!